Vooruit en Groen hebben een concreet voorstel ingediend voor de oprichting van een erfgoedraad in Geraardsbergen. Johan Hellinckx van Vooruit, Marleen Francq (onafhankelijke kandidaat) en Frans Paeleman van Groen Geraardsbergen benadrukken het belang van dit initiatief en presenteren verschillende argumenten waarom dit essentieel is voor de gemeenschap. “Erfgoed is een verzamelbegrip dat staat voor alles wat we overerven van vorige generaties en wat we het bewaren waard vinden voor de volgende generaties,” aldus Johan Hellinckx. “Erfgoed hangt niet noodzakelijk samen met de beschermingsregeling zoals de Vlaamse overheid voorziet. Het zit in het DNA van een gemeenschap. Bossen, eeuwenoude bomen, stukken natuur met zeldzame vegetatie, een uitzicht, de kuip van een dok van meer dan 130 jaar, dat zijn dingen waar de mensen van doordrongen zijn in hun beleving en vooral dingen die hen onderling verbinden en hen verbinden met de vroegere generaties en de toekomstige. Verbinding is een fundament om samen te leven.”
Marleen Francq voegt toe dat een lokaal bestuur gerust buiten de Vlaamse wetgeving initiatieven kan nemen om zelf het erfgoed te beschermen. “Dat is niet tegen de wet,” benadrukt ze. Ze stelt voor dat een oplijsting van hetgeen als erfgoed binnen Geraardsbergen kan worden beschouwd, zowel materieel als immaterieel, een mooie taak zou zijn voor de nieuwe schepen, samen met de erfgoedraad.
Frans Paeleman van Groen Geraardsbergen wijst erop dat wat in het verleden gebeurde, namelijk dat erfgoedelementen zoals de sloop van het Open Dok nooit meer voor herhaling vatbaar mag zijn. “Er moet een echte erfgoedraad komen,” zegt hij. “In het verleden was er een commissie onder de cultuurraad, maar deze werd sinds 2021 niet meer bijeengebracht. Een nieuwe dynamiek is nodig door oprichting van een zelfstandige raad.” De erfgoedraad zou in normale omstandigheden een beleidsnota moeten opstellen, zeker aan het einde van de legislatuur, waarin wordt aangegeven wat van het nieuwe bestuur wordt verwacht. “Dat gebeurde onlangs nog in Ninove,” merkt Francq op. “De Erfgoedraad in Ninove heeft een ambitienota opgesteld met allerlei beleidsadviezen om het erfgoed van de Ninovieters te beschermen en uit te baten. Nu is het te laat voor Geraardsbergen, maar die beleidsnota moet er in ieder geval komen vanaf het aantreden van het nieuwe stadsbestuur.”
Regelmatige ontmoetingsmomenten met de bevoegde schepen persoonlijk zijn essentieel, evenals een diverse samenstelling van de erfgoedraad. “Geen ‘participatie-elite’, altijd weer dezelfde mensen,” benadrukt Hellinckx . “De burger opnieuw leren fier te zijn op zijn erfgoed wordt een lang proces. Mensen aantrekken moet op een wervende en wervelende manier gebeuren.”
De erfgoedraad valt onder ‘participatie’, wat betekent dat de methodiek vooraf klaar en duidelijk moet worden uitgewerkt. Volgens Vooruit-Groen dient minstens één keer per jaar de erfgoedraad, in een soort burgerkwartier, voor de zitting van de gemeenteraadszitting verslag te geven van hetgeen werd besproken en besloten. “Op die manier worden alle gemeenteraadsleden en schepenen mee in het bad getrokken en moeten ze niet gaan beweren dat ze van niets wisten,” aldus Paeleman.
Tot slot benadrukken de initiatiefnemers dat erfgoed een troef is voor de economie en onder toerisme valt. “Er dienen veel meer initiatieven te komen om dat te promoten,” zegt Francq. “Ook dient het bestuur een stimulans te geven aan wetenschappelijk onderzoek, naar bijvoorbeeld de talrijke oorlogsgraven op de kerkhoven of bijvoorbeeld “Den Oliefant” bijvoorbeeld door een jaarlijkse geldprijs te voorzien.” Met de oprichting van deze raad hopen Vooruit en Groen een belangrijke hernieuwde stap te zetten in de bescherming en promotie van het erfgoed in Geraardsbergen.