Dit weekend raakten de grote lijnen van het vervoersplan Zuid-Oost-Vlaanderen bekend. Verschillende politici noemden het al een drama voor onze regio: 10 % van de bushaltes in onze Provincie sneuvelen. In de gemeente Herzele verdwijnen 26 haltes, in Geraardsbergen twaalf. In totaal gaat het om 224 haltes. De Lijn en de Vervoersregio Vlaamse Ardennen volgen hier een politiek die uitgaat van het actuele gebruik en de rentabiliteit van het openbaar vervoer maar slaagt er niet in een alternatief te formuleren dat de klimaatdoelstellingen dichterbij brengt. Integendeel: het vervoersplan zal de door Europa opgelegde reductiecijfers van CO2 bemoeilijken. Zuid-Oost-Vlaanderen volgt hiermee de algemeen Vlaamse tendens: op Vlaams niveau riskeert een vierde van de haltes te verdwijnen.
In het plan worden een aantal kleine verstevigingen van het treinnetwerk en de frequentie voorzien. Het busvervoer krimpt in en men mikt vooral op de combinatie van fiets en openbaar vervoer. Dit doet men dan door haltes af te schaffen en het openbaar vervoer per bus in te krimpen. De Lijn 49 van Gent naar Geraardsbergen werd in die zin al jaren afgebouwd en dreigt in de toekomst te stoppen in Sint-Lievens-Houtem. Climaxi vindt dat men hier absoluut de verkeerde weg bewandelt: men duwt de mensen niet op de fiets door openbaar vervoer af te schaffen en die te combineren met fietsautostrades. Mensen zullen eerder de fiets nemen als ze die op een comfortabele manier kunnen combineren met bus en trein.
Bovendien staat ook het model van de belbus ter discussie. Die zou vervangen worden door flexvervoer. Daarbij worden ook private taxi’s ingeschakeld. Climaxi leest in het vervoersplan nochtans dat deze regio een topregio is voor de Belbus. Dat privatisering van vervoer niet altijd een goede oplossing is zagen we in Engeland waar de privatisering van de treinen ondertussen ongedaan gemaakt werd omdat bijkomende ongevallen het resultaat ervan waren.
Climaxi stelt vast dat de Vervoerregio’s in het algemeen het klimaatakkoord van Parijs aan kant schuiven. “Men blijft uitgaan van de rentabiliteit van het openbaar vervoer en mist daardoor kansen om het echt te hertekenen: een beter aanbod en verlagen van de prijzen zouden de kaarten definitief door mekaar kunnen schudden, zegt Filip De Bodt. Men zal temperatuurstijgingen, droogte, overstromingen en een stijging van de zeespiegel niet vertragen of omkeren door de investeringen in openbaar vervoer terug te draaien. In het vervoersplan is dan ook geen letter over klimaat te lezen.
Bovendien is het bijzonder cynisch om vast te stellen dat auto-minister Lydia Peeters als grote verdediger van de N60, N42 en andere wegenprojecten nu precies ook het aanbod van het openbaar vervoer wil terugschroeven. Rond de vervoersplannen dient telkens ook een MilieuEffecten-Rapport gemaakt te worden. Climaxi zal deze niet laten passeren zonder duidelijke toetsing van de gevolgen voor het klimaat. Met de uitspraak van de Klimaatzaak en het Stikstofarrest op zak, mag de overheid zich verwachten aan spannende tijden, aldus Filip De Bodt (LEEF).