Op maandag 17 juni was een honderdtal geïnteresseerden aanwezig in het Provinciehuis op de afsluitende studiedag van het project Toren-Breed. Toren-Breed is een plattelands-project om de herbestemming van drie kerken te realiseren. Daarvoor werkte de Provincie Oost-Vlaanderen samen met Avansa regio Gent, Avansa Vlaamse Ardennen-Dender, Avansa Waas-en-Dender, en de gemeentebesturen van Deinze, Lebbeke en Geraardsbergen. In drie kerken werden pilootprojecten opgezet, waarbij telkens begeleiding en een eerste investering van 20.000 EUR werd voorzien. Ondertussen zijn de eerste aanpassingen reeds gerealiseerd of in volle uitvoering. Dit is ook het geval in de kerk van de Geraardsbergse deelgemeente Smeerebbe. Hier gebeurt er een archeologische opgraving op een stuk van het kerkhof. Dit in functie van de aansluiting op de riolering, en de inbreng van sanitair en een klein keukenblok in de Sint-Amanduskerk. Het zijn drie concrete, kleine eerste stappen om uiteindelijk tot een herbestemming van te komen. Zo dichten de Provincie en haar partners voor een stuk de kloof tussen droom en daad die al te vaak werd vastgesteld bij de herbestemming van kerken.
“We merken al geruime tijd een toename van vragen over de toekomst van kerken. Met projecten als Toren-Breed leggen we de basis voor een gestroomlijnde aanpak. We hebben opnieuw veel geleerd uit dit project. De herbestemming van een kerk is echt een intensief proces. Ons advies is om de blik open te trekken: lokaal zijn er zeer veel mogelijke helpers met talent, werkkracht en betrokkenheid. Erfgoed kan mensen verbinden met elkaar en met een plek. Verschillende overheden zijn actief rond dit thema. Als Provincie houden we mee het overzicht, en pionieren en werken we gericht samen,” zegt gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed.
Verandering hoeft geen verlies te zijn. Een herbestemming is een nieuw hoofdstuk in het verhaal van een kerkgebouw. Wanneer een herbestemming goed wordt aangepakt, creëert het een breder draagvlak. Zowel voor de activiteiten die vroeger in het gebouw plaatsvonden als bij de mensen die er toen bij betrokken waren.
Met een participatieve aanpak mobiliseer je de lokale gemeenschap. Neem de tijd om alle huidige en mogelijk toekomstige belanghebbenden te verzamelen rond een gemeenschappelijk doel. Zorg bovendien dat het doel aansluit op de actuele noden van de lokale gemeenschap. Zo verhoogt de waarde van het gebouw voor de gemeenschap en wil diezelfde gemeenschap graag de zorg ervoor opnemen.
Het zijn enkele van de lessen uit het project Toren-Breed. De Provincie Oost-Vlaanderen gaat in de toekomst onverminderd verder met de opbouw van expertise over de neven- en herbestemming van kerken.
Meer info: www.oost-vlaanderen.be/kerk-in-het-midden
.png)
