De Raad voor Vergunningsbetwistingen weigerde voor de tweede maal de bouwvergunning voor de omleiding van de N42 te Herzele. Door de motivatie die de Raad geeft mag men een kruis trekken over alle verdere geplande deelprojecten in Herzele, Oosterzele of elders. De Raad haalt er rechtspraak bij van het Europees Hof van Justitie, dat het in stukjes hakken van milieurapportage verbiedt. De Vlaamse overheid heeft deze salamitactiek jaren in verschillende dossiers gebruikt. Dat geeft het arrest een historische waarde. Iedereen kent het verhaal wel: grote infrastructuurprojecten worden in stukjes gehakt om makkelijker aan vergunningen te geraken. Zo gebeurde ook met de al veertig jaar durende poging om de N42 van Wetteren tot Wallonië te verbreden of recht te trekken en zo nieuw verkeer te faciliteren tussen Nederland en het Noorden van Frankrijk. Boeren, milieubewegingen en buurtbewoners in Oost-Vlaanderen verzetten zich al die tijd tegen de aanleg van stukjes weg in Herzele, Zottegem en Oosterzele.
Het is nu een stuk weg van nauwelijks twee kilometer dat voor deze uitspraak zorgt. In Oosterzele wordt een RUP opgemaakt. In Herzele wisselde de overheid jarenlang van tracé (achter of tussen de huizen). In Geraardsbergen werd een omleiding gepland en dan weer afgevoerd. Buurtbewoners uit de Herzeelse Schipstraat trokken na meer dan duizend bezwaren naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Die gaf hun gelijk maar werd op zijn beurt tegengesproken door de Raad van State en stuurde het terug voor een nieuw oordeel naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Die blijft nu bij zijn standpunt en motiveert zijn beslissing uitvoerig met Europese wetgeving. Een dossier opdelen in stukjes kan niet, zegt de Raad. De overheid wisselde zodanig veel van standpunt en rapporten en gaf meermaals zelf aan dat het niet om een stukje in Herzele gaat maar over de inrichting van een ganse weg tussen Wetteren en Geraardsbergen. Buren en milieubeweging zeggen al lang dat zoets niet kan. Ze verwittigden de overheid van hun intenties om naar de rechter te stappen en stelden zelfs een compromis voor: verbetering van de bestaande weg, met tractor- en fietsroutes door de velden (min of meer langs het geplande tracé).
De Raad zegt ook, net als de buren en de milieubeweging, dat het Milieu-Effecten-Rapport uit 2006 flink verouderd is: de hoeveelheid fijn stof werd niet berekend, ondanks Europese richtlijnen daar rond die uit 2008 dateren. Fijn stof is dodelijk voor de mens. De Raad stipt aan dat de lucht in de omgeving al zeer vervuild is. De sociale klimaatbeweging Climaxi wenst de buren proficiat en stelt dat het nu in Vlaanderen eindelijk gedaan zal zijn met het opsplitsen van projecten: “Iedereen kan dit arrest nu gebruiken” zegt Climaxi. En rond de N42 zelf: “De overheid heeft tientallen jaren mensen tegen mekaar opgezet en tegen de eigen wetten gehandeld.
Het wordt nu tijd om de mensen bij mekaar te brengen en samen, over de ganse lengte van de weg, voorstellen te formuleren die de veiligheid van de weg ten goede komen. Men heeft de situatie laten verrotten door het geloof in het oud idee-fixe dat wegen tewerkstelling met zich meebrengen. Ondertussen gingen mensen eronderdoor, verlieten ze hun huizen en werd de N42 vooral in Geraardsbergen een zwarte weg met veel verkeersongevallen. Het is nu tijd om te handelen en het huiswerk te opnieuw te maken. Als men dat niet doet, dan kan elke minister zich de volgende veertig jaar alweer de tanden kapotbijten op het dossier,” laat Filip De Bodt van Leef aan onze redactie weten.