De Aalsterse vierdewereldbeweging ‘Mensen voor Mensen’ bestaat dit jaar 30 jaar. En dat hebben ze dit weekend gevierd. Voor de start van Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen gaan we terug naar het jaar 1993. Een aantal Aalstenaars die weten wat het is om in armoede te leven, beslissen om hun krachten te bundelen om iets te veranderen aan de armoede in de stad. Al gauw vinden ze enkele medestanders, niet-armen die geraakt zijn door het onrecht dat ze rondom zich zien. Deze groep geëngageerde Aalstenaars legde daar de visie vast die nog altijd het uitgangspunt vormt van de vereniging: “De Aalsterse Vierdewereldbeweging ijvert voor de fundamentele mensenrechten van armen in Aalst en randgemeenten. Haar uitgangspunt is dat armoede een onrecht is”. 30 jaar strijden we samen tegen armoede, mensen met en zonder armoede-ervaring, overtuigd dat élke mens recht heeft op een menswaardig leven.
In die 30 jaar is er veel veranderd. Wat de laatste 10 jaar helaas weinig veranderd is, zijn de armoedecijfers. Ongeveer 1 op 10 Aalstenaars leeft in armoede (10,9% volgens het onderzoek van Kind & Gezin, 2022). Deze gezinnen voelen elke dag wat het is om te moeten kiezen tussen eten voor de kinderen of het betalen van de schoolfactuur. Om in een woning te wonen waar de tocht door de ramen vliegt. De schaamte, het isolement en het oordeel van de samenleving houdt mensen in armoede klein en stil. In hun recent gepubliceerde boek “Het DNA van kinderarmoede” weerleggen Peter Adriaenssens en Noel Slangen enkele veelgehoorde vooroordelen rond armoede zoals “Als je gaat werken, is het probleem opgelost”. “Ten eerste is het zo dat een belangrijk deel van de armen in Vlaanderen werkt. Ten tweede onderschat men de impact van mobiliteitsarmoede of gebrek aan kinderopvang. Als je kijkt door je middenklassebril, zie je dat allemaal niet”, vertelt Slangen in Het Nieuwsblad.
In de Vierdewereldgroep leren mensen in armoede dat hun stem meetelt en we samen het verschil kunnen maken voor iedereen die in armoede leeft: door ervaringen te delen, het onrecht naar buiten te brengen en met middenveld/diensten en beleidsverantwoordelijken in dialoog te gaan en duurzame oplossingen te vinden. Zo bv. zorgt de UiTPAS ervoor dat geen enkel kind op school moet thuisblijven van een uitstap, cultuur- of sportactiviteit. Meer nog, mede onder onze impuls en samen met de andere verenigingen waar armen het woord nemen in Vlaanderen en Brussel, werd het Aalsterse verhaal van de kansenpas – ontstaan in onze vereniging – Vlaams vertaald. De ‘UiTPAS’ bestaat ondertussen al in 140 andere gemeenten. Op al die plaatsen engageren ze zich mee opdat iederéén toegang heeft tot cultuur, sport en vrije tijd… op basis van een sterk solidair systeem.
Onze vereniging vindt haar fundament in solidariteit. De inzet van medestanders die mee het verschil maken: een gesprek aan de schoolpoort, een warm contact op de soepbabbel, buren die iets voor elkaar betekenen, jongeren die een actie op poten zetten voor de speel-o-theek, een serviceclub of een bedrijf dat zich financieel engageert voor onze werking tot politieke medestanders die aan de kar trekken om het verschil te maken voor alle gezinnen in armoede. Solidariteit met een kleine en een grote S… de stille, soms ongeziene solidariteit en de georganiseerde solidariteit. Ze zijn beide nodig om de stijgende ongelijkheid tussen rijk en arm, de ongelijke verdeling van de welvaart aan te pakken.
Daarom maakten we kunstwerk ‘30 jaar solidariteit’. Met ‘keien van mensen’ die al 30 jaar meegestreden hebben en allen die nog elke dag hun stem verheffen tegen armoede. Want solidariteit is een ‘werkwoord’, het gaat niet vanzelf. Door samen in beweging te komen en onze krachten te bundelen, kan onrecht omgevormd worden naar vrij en gelijkwaardig ‘samen’leven, naar een wereld zonder armoede en uitsluiting. Ook schepen van sociale zaken Sarah Smeyers vertelt tijdens de inhuldiging van het kunstwerk wat dit voor haar betekent.
Mensen in armoede hebben medestanders nodig. Want ondanks al onze inspanningen en behaalde resultaten, blijft armoede groeien… en dat in een land met zoveel welvaart! De vooroordelen over mensen in armoede en het idee “eigen schuld, dikke bult!” zijn niet afgenomen. Met ‘Mensen voor Mensen’ zijn we een tegenbeweging. We geloven dat een andere wereld mogelijk is. Iedereen kan medestander zijn en zijn steentje bijdragen. We hopen dat velen ook de komende jaren verder de strijd aangaan, samen en solidair. Want enkel zo kunnen we een punt zetten achter armoede.