Het aantal onderwijsvacatures lijkt het afgelopen semester wat te stagneren, zo tonen statistieken van de VDAB. De vacatures voor het basisonderwijs zitten nog altijd in de lift, maar deze in het secundair onderwijs vertonen een lichte daling. “Maar doordat het aantal beschikbare kandidaten nog altijd erg laag blijft, blijft het lerarentekort acuut. Het parkeren van het beleid hieromtrent door minister Weyts bij de zogenaamde ‘commissie van wijzen’ zorgt ervoor dat het lerarentekort deze legislatuur niet meer aanzienlijk zal veranderen” zegt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder (Vlaams Belang).
Uit cijfers van de VDAB blijkt dat het afgelopen semester het gemiddelde aantal onderwijsvacatures dat op jaarbasis uitgeschreven werd, wat lijkt te stagneren, althans in het secundair onderwijs. Per januari 2023 waren er hier 14.673 vacatures, een daling met 5% ten opzichte van een semester geleden en 2,5% tegenover een jaar geleden. In het basisonderwijs zijn de vacatures wel blijven stijgen, maar minder fel dan de voorbije jaren. Per januari 2023 waren er hier 8.265 openstaande betrekkingen, d.i. 8,7% meer dan een half jaar geleden en 18,4% meer dan een jaar geleden.
“Dit zou erop kunnen wijzen dat de eerder genomen kleinere maatregelen van deze regering effect beginnen te krijgen, ik denk bv. de uitgebreide maximaal meeneembare loonanciënniteit voor zij-instromers waardoor er inderdaad redelijk wat extra mensen van de privé naar het onderwijs zijn overgestapt” verklaart Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder. “Maar ik vrees dat die stagnatie vooral ook te maken heeft met de sinds dit schooljaar in voege zijnde compenserende maatregelen. Hierbij mag een directeur, indien er in oktober nog uren vacant zijn, 20% van die uren omzetten in punten om een ondersteuner in te zetten. Die omzetting blijft voor de rest van het schooljaar, ze kan niet teruggedraaid worden als er alsnog een kandidaat-leraar zou opdagen. Op die manier heb je inderdaad minder lerarenvacatures, maar is het probleem niet opgelost.”
Het gemiddeld aantal werkzoekende leraren op jaarbasis is afgelopen jaarhelft ook gestagneerd. Voor het basisonderwijs ligt dit per januari 2022 op 831 kandidaten, in het secundair zijn dit er 1800, dat is grosso modo hetzelfde tegenover een half jaar geleden. “Natuurlijk blijven dit enorm lage aantallen. Om dit wat in context te plaatsen: een werkzoekende kandidaat voor leraar basisonderwijs heeft in theorie keuze uit 10 vacatures. Voor een kandidaat secundair onderwijs zijn dat er in theorie 8, maar hier moet je rekening houden met het verschil in vakken en in vereiste diploma’s per graad” verduidelijkt Slagmulder. De algemeenheid en de urgentie van het probleem blijkt nog altijd duidelijk uit de regionale spanningsindicatoren: op de Limburgse arrondissementen na is er overal in Vlaanderen een acuut tekort.
Vlaams Belang blijft hameren op de nood aan een omvattend lerarenpact met daarin fundamentele initiatieven om het beroep te hervormen en aantrekkelijker te maken. “Helaas moeten we hieromtrent van minister Weyts niet veel meer verwachten. Het parkeren van het beleid hieromtrent bij de zogenaamde ‘commissie van wijzen’ van Dirk Van Damme zorgt ervoor dat hervormingen niet meer voor deze legislatuur zullen zijn” besluit Slagmulder. “Het onderwijs zal dus nog enkele jaren moeten roeien met de riemen die ze hebben, honderden klassen zonder leraar worden ondertussen gewoon in de studie gezet. Zo zal minister Weyts zijn grote ambitie, namelijk de onderwijstanker doen keren, nooit kunnen waarmaken.”
NB: de spanningsindicator geeft het aantal theoretische beschikbare kandidaten mee per vacature; als de spanningsindicator lager is dan 4, dan is er een tekort; als die lager is dan 2, dan is er sprake van een acuut tekort.