Op de Open Monumentendag, resp. zondag 10 september jongstleden, stelde de Provincie Oost-Vlaanderen haar 56ste Erfgoedsprokkel voor, deze keer over de Kruiskoutermolen van Erpe-Mere. De molen viert dit jaar zijn 100ste verjaardag op de locatie in Mere en kreeg daarom speciale aandacht in het weekend van Open Monumentendag. Sinds 1923 staat de Kruiskoutermolen opgesteld in Mere. Dit jaar is het dus 100 jaar geleden dat deze molen vanuit Nieuwerkerken (Aalst) met 44 karrenvrachten verhuisde naar Mere. Een eeuw pronkende wieken in Erpe-Mere moest dan ook worden gevierd. In het voorjaar deed men dit al aan de hand van een tentoonstelling in het Ontmoetingscentrum. De fotowedstrijd leverde prachtige foto’s van de Kruiskoutermolen op. Daarnaast werd er voor deze gelegenheid een molenfietsroute uitgewerkt langs deze windmolen, maar ook langs de verschillende watermolens in de streek.
Het thema dit jaar van Open Monumentendag was ‘Met hart en ziel’. De molen en het molenaarsambacht zijn een mooi voorbeeld van hoe onroerend en roerend (immaterieel) erfgoed vaak onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. “Een oprechte dankjewel aan de vrijwillige molenaars. Niet alleen deze van de Kruiskoutermolen, maar ook van alle andere molens die Oost-Vlaanderen rijk is. Zonder hen zou het molenambacht onherroepelijk verloren gaan. Door zich ‘met hart en ziel’ in te zetten voor ons molenpatrimonium dragen zij bij aan een duurzame toekomst van ons onroerend erfgoed, maar ook aan een dynamisch behoud van het molenambacht. Zij zorgen ervoor dat de molen letterlijk en figuurlijk blijft draaien,” zegt gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed.
100 jaar Kruiskoutermolen verdient ook een Erfgoedsprokkel als verjaardagscadeau. De publicatie vertelt niet alleen de geschiedenis van de molen op het grondgebied van de gemeente Erpe-Mere, maar ook de rijke voorgeschiedenis in Nieuwerkerken (Aalst). Daar stond hij vermoedelijk al opgesteld van voor 1370. De oudste fysieke getuige van de molen op deze locatie is het bestaande klauwijzer van de achtermolen. Hierop staat het jaartal 1632 en de initialen van de smid (LSB) vermeld. Ook andere molenelementen en opschriften geven geheimen prijs over de geschiedenis van de molen. En natuurlijk wordt er ook de nodige aandacht besteed aan de opbouw en de werking van deze molen.
De Erfgoedsprokkel ‘Kruiskoutermolen Mere’ ligt gratis ter beschikking bij de dienst Toerisme van Erpe-Mere. Je kan de Erfgoedsprokkels ook downloaden via www.oost-vlaanderen.be/erfgoedsprokkels. De molen is altijd gratis te bezoeken op Open Monumentendag, de Vlaamse en de Oost-Vlaamse Molendag of na afspraak via toerisme@erpe-mere.be. Tijdens de draaidagen (voor kalender zie www.windmolens.be/mere/) zijn de molenaars aanwezig.
