Ondanks alle inspanningen om dit levensgevaarlijke gedrag in te dijken, lopen steeds meer mensen de sporen op waar dat verboden is. Zo is het aantal spoorlopers tijdens de eerste 6 maanden van 2015 gestegen in vergelijking met dezelfde periode het jaar daarvoor. Dit jaar vielen er jammer genoeg ook al 1 dode en 1 zwaargewonde door spoorlopen. Infrabel, in nauwe samenwerking met Securail, NMBS en de politie, lanceert een nieuwe en harde sensibiliseringscampagne om spoorlopers te confronteren met de realiteit. “Snel een kortere weg nemen want ik ben te laat voor mijn afspraak.” “Ik heb geen zin om rond te wandelen.” “Ik zie de trein wel aankomen, maar ik kan nog net de sporen oversteken.” Wat de argumenten ook zijn, je mag nooit op de sporen lopen waar dat verboden is, want dat is levensgevaarlijk. En toch gebeurt dit dagelijks. Tijdens de eerste jaarhelft van 2015 kwamen er 334 meldingen binnen over mensen die op de sporen liepen waar dat niet mag. Dat is een stijging van 18% in vergelijking met dezelfde periode het jaar daarvoor. Voor de eerste 6 maanden van 2015 zitten we aan bijna evenveel meldingen als in heel 2014. Dit zijn de officiële, geregistreerde cijfers. Het echte aantal ligt vele malen hoger.
Spoorlopen zorgt ook voor heel wat vertraging voor de treinreizigers. Dit semester al gemiddeld 5,5 uur per dag. In het eerste semester van dit jaar vielen er jammer genoeg 1 dodelijk slachtoffer en 1 zwaargewonde door illegaal op de sporen te lopen. Dat is vergelijkbaar met dezelfde periode in 2014. Vorig jaar vielen de meeste slachtoffers in het tweede semester. Heel wat mensen schatten de snelheid van een aankomende trein totaal verkeerd in. Het is ook niet omdat jij een trein ziet dat de treinbestuurder jou ziet. Om mensen bewust te maken, lanceert Infrabel, samen met Securail, NMBS en de politie, een nieuwe sensibiliseringscampagne.
Voor deze campagne deden we een crashtest met paspoppen en een werktrein van Infrabel. Speciaal hiervoor werd het spoor buiten dienst gesteld zodat iedereen veilig kon werken. De test is eenvoudig. De treinbestuurder rijdt aan 80 km/u. Net na een overweg staan meerdere poppen op de sporen. Bij de eerste impact voert hij onmiddellijk een noodremming uit. De treinbestuurder doet er echt alles aan om zo snel mogelijk te stoppen. Maar ondanks het feit dat hij volop remt en “maar” 80 km/u rijdt (de meeste treinen op het Belgische spoornet rijden sneller), zijn meerdere aanrijdingen niet te vermijden. Die dag werden twee testen uitgevoerd. In beide gevallen was de remafstand langer dan 400 meter! De boodschappen zijn duidelijk: illegaal op de sporen lopen is levensgevaarlijk en een trein op snelheid kan niet meteen stoppen. Het is de eerste keer dat Infrabel voor zijn sensibiliseringscampagnes met dergelijke harde beelden werkt. We willen daar niemand mee kwetsen. Het is een bewuste keuze om aan alle spoorlopers de realiteit te tonen. Hen te laten zien wat de gevolgen kunnen zijn. Het kan niet genoeg benadrukt worden: “Voor je eigen veiligheid, loop nooit op de sporen. Je leven is een omweg waard.”
We willen uiteraard zo veel mogelijk mensen bereiken. De sensibiliseringsvideo wordt daarom vanaf 21 oktober in alle bioscoopzalen in België getoond. In alle grote stations hangen affiches op van de nieuwe campagne. Daarnaast wordt er ook zwaar ingezet op de sociale media en is er de website www.loopnooitopdesporen.be met extra informatie. De beelden van deze campagne zullen ook worden gebruikt om te sensibiliseren in scholen van het secundair onderwijs. Dat gaat specifiek om scholen die we zelf hebben uitgekozen en die in de buurt van spoorinfrastructuur (hotspots) liggen. We willen zo veel mogelijk jongeren bereiken omdat we merken dat het vaak zij zijn die op de sporen lopen. In 2014 was de helft van de dodelijke slachtoffers minder dan 18 jaar.
Naast sensibiliseren wordt er ook ingezet op technische maatregelen. Zo probeert Infrabel de hotspots op zijn spoornet zo goed mogelijk af te sluiten met omheiningen. De volgende jaren worden er in 70 stations in België struikelmatten geplaatst. Deze matten moeten spoorlopers ontmoedigen om nog op het spoorwegdomein te lopen. Daarnaast worden er ook camera’s geïnstalleerd. Eén concreet voorbeeld is de Noord-Zuidverbinding. Deze tunnel die de stations Brussel-Noord en Brussel-Zuid verbindt, is een echte hotspot voor spoorlopers. Het is bovendien het drukste punt van het Belgische spoorwegnet. 1 op de 3 treinen in België rijdt door de Noord-Zuidverbinding. Wie daar illegaal op de sporen loopt, riskeert niet alleen zijn leven, maar stuurt ook een groot deel van het treinverkeer zwaar in de war. Daarom worden er op korte termijn specifieke acties gepland. Er worden camera’s geïnstalleerd en er komen bijkomende en ook hogere afsluitingen.
Sensibilisering is slechts één dimensie van de aanpak van spoorlopen. Spijtig genoeg is ook een repressieve aanpak nodig om overtreders op andere gedachten te brengen. Securail (de veiligheidsdienst van NMBS) heeft de bevoegdheid om inbreuken te verbaliseren en zal niet aarzelen dat te doen, in nauwe samenwerking met de politiediensten. Securail, de spoorweg- en lokale politie stelden tijdens twee gerichte acties dit jaar in april en juni in totaal 317 processen-verbaal op tijdens 390 patrouilles.
