Matthias Diependaele, Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, kent via het agentschap Onroerend Erfgoed bijna 950.000 euro toe voor de restauratie van het orgel van de Sint-Martinuskerk in Aalst. ”Het orgel uit het midden van de 18de eeuw is van de hand van de bekende Gentse orgelbouwer Pieter Van Peteghem. Jammer genoeg werd het vorige eeuw met minderwaardige materialen hersteld. Sinds 2003 is het zelfs buiten gebruik. Hoog tijd dus om dit orgel letterlijk zijn luister terug te geven. Dat zal de erfgoedbeleving in de bijna volledig gerestaureerde Sint-Martinuskerk naar een hoger niveau tillen. ”, zegt minister Diependaele.
Voor de restauratie van het orgel wordt een premie van 948.459,33 euro toegekend. Het orgel werd gebouwd tussen 1758 en 1763. In oorsprong was het een topinstrument, maar onoordeelkundige werken uit de vorige eeuw waren nefast voor de kwaliteiten en het goede functioneren. In 1912 en in 1949 (na een kerkbrand) werd het orgel met minderwaardige materialen hersteld. Door een uitbreiding waren verschillende delen bovendien niet meer toegankelijk, wat een goed onderhoud belemmert. Sinds 2003 is het orgel zelfs buiten gebruik.
Er zijn stabiliteitswerken aan het doksaal nodig. Daarvoor wordt de orgelkast volledig gemonteerd. Het instrument wordt gerestaureerd naar oorspronkelijke toestand, met enkele actualisaties in functie van ruimere gebruiksmogelijkheden. Na restauratie zal het orgel dus weer klinken zoals in 1763. Na de restauratie heeft dit instrument potentieel om nationaal en internationaal van betekenis te zijn. Naast gebruik voor erediensten zal het ingezet worden voor concerten en pedagogische functies. Daarvoor heeft de stad Aalst alvast het nodige talent in huis.
De Sint-Martinuskerk is een unieke erfgoedparel met een grote historische, religieuze en toeristische waarde. Om de kerk te restaureren in 10 fasen sloot de Vlaamse Regering in 2014 een meerjarige subsidieovereenkomst (2014-2024) af met een premiebedrag van in totaal 11,7 miljoen. Het restauratieproject nadert zijn laatste fase. Elke restauratiefase wordt voorafgegaan door een onderzoeksfase. De kerk blijft tijdens de werken toegankelijk voor het publiek en er kunnen vieringen doorgaan. Alleen het werfgedeelte blijft afgesloten, maar de bezoeker kan via gluurgaten de werfzone en de restauratiewerken bekijken. Via verschillende mediakanalen communiceert de stad Aalst over de meerjarenrestauratie naar het ruime publiek. Ze organiseert lezingen, openwervendagen, tentoonstellingen en andere evenementen in de kerk. Alle informatie is terug te vinden op www.sintmartinuskerk.be.
De bouw van de Sint-Martinuskerk startte in 1479. In 1946 werd de kerk beschermd als monument. Het gebouw in late Brabantse gotiek bevat een groot aantal kerkschatten waaronder een sacramentstoren uit het begin van de 17de eeuw en de Sint-Rochusschilderijen van Pieter Paul Rubens die beschermd zijn als topstuk van religieuze 17de-eeuwse kunst. Priester Adolf Daens deed in deze kerk zijn Eerste Communie en droeg er na zijn wijding zijn eerste mis op. Vanop de preekstoel bond hij zijn strijd voor sociale rechtvaardigheid aan. https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/237