Vandaag is de kans groot dat je Erfgoedredders in Lierde spot. Die Erfgoedredders zijn kinderen uit de vierde leerjaren van basisscholen De Kei en Deftinge. De Kei wandelt vandaag met alle kinderen van het vierde leerjaar langs trage wegen naar de kartuizersite en naar Hemelveerdegem, waar de leerlingen elkaar opdrachten geven. In Deftinge staat de lindeboom op de speelplaats centraal en leren ze alles over vredesbomen, wensbomen en andere erfgoedbomen. In het najaar zullen ze er ook eentje planten op het speelpleintje nabij de school. Dit is het resultaat van het eerste traject Erfgoedredders waarmee Provincie Oost-Vlaanderen leerkrachten coacht om met hun leerlingen aan de slag te gaan rond erfgoed uit de omgeving. ‘Buurten met erfgoed’ heet deze methodiek, die omgevingsonderwijs koppelt aan erfgoededucatie.
Provinciale erfgoedconsulenten brengen leerkrachten in contact met het erfgoed in de omgeving van de school (kerken, kloosters, kapellen, begraafplaatsen, molens, trage wegen, bomen, grenspalen, ruïnes, …) en met de erfgoedkenners van ter plaatse (heemkundigen, beheerders, enz.). Daarna kiezen de leerkrachten zelf met welk plaatselijk erfgoed ze aan de slag gaan en welke actie ze ondernemen. Overlegmomenten en een syllabus ondersteunen hen daarbij. “Omgevingsonderwijs en erfgoededucatie zijn geen gemakkelijke opdrachten voor leerkrachten”, zegt gedeputeerde voor Erfgoed Annemie Charlier. “Maar het waardevolle aan deze coachende manier van werken is dat de leerkrachten een project hebben dat past bij hun eigen stijl, bij hun leerlingen en bij hun erfgoed. Ze leggen blijvende contacten met erfgoedkenners en komen te weten waar ze terecht kunnen. Via de kinderen worden ook hun ouders bereikt. We blijven niet alleen hangen in het verleden, maar zorgen ervoor dat mensen erfgoed herkennen en geprikkeld worden om zelf actief erfgoedzorger te worden.”
Indien gewenst kunnen de leerkrachten het project het jaar erop herhalen. De Provincie kiest elk jaar één of meerdere nieuwe gemeenten en vult hun projecten aan in de syllabus, ter verdere inspiratie van de leerkrachten die al deelnamen. Volgend schooljaar zijn de gemeenten Melle en Stekene aan de beurt.
“Telkens is de Provincie de initiatiefnemer en bouwen we lokaal een netwerk uit. We brengen immers de school, het gemeentebestuur, de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, de provinciale en de lokale erfgoeddeskundigen samen.”, verduidelijkt gedeputeerde Annemie Charlier. Voor Melle en Stekene zal alvast samengewerkt worden met de gemeentebesturen en de intergemeentelijke onroerend erfgoeddiensten Viersprong en Erfpunt. In Lierde werkte de Provincie samen met de intergemeentelijke vereniging EVA (Erfgoed Vlaamse Ardennen), Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, heemkundigen, een bewoner van de kartuizersite en een actieve leraar op rust. Ook het gemeentebestuur werkte mee en vaardigde bibliotheek-, cultuur- en jeugdmedewerkers af om aan Erfgoedredders deel te nemen. Het deskundigenteam van de Provincie zelf bestaat uit een archeoloog, erfgoedconsulent, monumentenwachter, natuureducatieve medewerker, molenspecialist, consulent erfgoededucatie, …
Zelf de kartuizersite beter leren kennen? De opdrachten die de leerlingen ontwikkelden, zijn de basis voor een zomerzoektocht voor gezinnen die deze vakantie ter beschikking wordt gesteld vanuit de bibliotheek van Lierde.
Zelf leerkracht of erfgoedkenner en geïnteresseerd in het project Erfgoedredders? Contacteer ons op erfgoedredders@oost-vlaanderen.be.
