“Het archeologisch onderzoek in de Sint-Martinuskerk bevestigt niet alleen wat we al wisten, maar toont ook aan dat Aalst ouder is dan we dachten en dat er in de vroegste geschiedenis al meerdere kernen waren. We zullen ons verhaal over het ontstaan van onze stad dus een beetje moeten herschrijven”, zegt schepen van erfgoed Karim Van Overmeire (N-VA). In de zomer van 2017 waren de archeologen van SOLVA aan de slag in de Sint-Martinuskerk van Aalst. De plaatsing van een nieuw verwarmingssysteem in de kerk gaf de kans om doorheen de hele kerk tal van kleine sleuven te maken. Alle gegevens van de opgraving zijn nu geanalyseerd en verwerkt tot een rapport. Vooral de verschillende radiokoolstofdateringen, uitgevoerd door het KIK in Brussel, leverden enkele opmerkelijke resultaten op.
Archeologe Sigrid Klinkenborg (SOLVA): “We verwachtten wel dat er nog iets van de oudere kerkfases bewaard ging zijn, maar hadden niet gedacht dat we met deze ‘mini-opgravingen’ toch nog zo’n goed idee gingen krijgen van de omvang en het uitzicht van de Romaanse kerk. We hebben bijvoorbeeld kunnen vaststellen dat de Romaanse kerk, gebouwd in de 11de of de 12de eeuw, drie beuken had en waarschijnlijk meer dan 41 meter lang was.” Op één plaats in de viering konden de archeologen dieper graven en hier troffen ze enkele oudere kuilen aan. “De resultaten van deze dateringen plaatsen deze kuilen in de Karolingische periode. Dat is de periode tussen 700/750 en 900 na Christus”, vertelt de archeologe. Tot op heden zijn dit zijn de oudste dateringen binnen de kerk.
De oudste vermelding van Aalst in geschriften dateert uit 868/869 met de vermelding van ‘villa Alost’ in de goederenlijsten van de abdij van Lobbes. Uit het archeologisch onderzoek blijkt nu dat ook de zone van de kerk in die periode reeds intensief werd gebruikt. De geschiedenis van Aalst begon dus vroeger dan we dachten en ook de theorie dat Aalst gegroeid is uit een kern die zich situeerde aan de Vismarkt/Oud Hospitaal (nu het Stedelijk Museum) komt steeds meer op de helling te staan. Uit opgravingen op de Oude Vismarkt, onder de speelplaats van het Sint-Jozefscollege en nu ook in de Sint-Martinuskerk blijkt dat ‘Villa Alosta’ niet de enige woonkern was.