Nu de grote vernieuwingswerken aan het stuwsluis-complex van Geraardsbergen begonnen zijn, onderzoeken archeologen de oude sluissite op resten uit de geschiedenis van de stad. Vooral op het oostelijke eiland, kwamen interessante vondsten naar boven. Het eerste deel van het archeologisch onderzoek is intussen afgelopen, vanaf volgende week starten de werken voor de bouw van de stuw. Drie molens stonden er, en ze waren alle drie eigendom van de Graaf van Vlaanderen. Ze werden voor het eerst vermeld in 1194, toen de heer Graaf ze wegschonk aan een trouwe ridder. Eén stond op het eiland tussen de huidige stuwen, de middelste op de rechteroever en de derde op het pleintje in de bocht van de Molenstraat. De molen op het eiland tussen de huidige stuwen zal worden verwijderd voor de installatie van de nieuwe stuw en werd daarom voorafgaand door een team archeologen opgespoord en onderzocht.
Het regenweer van de afgelopen weken gooide even wat roet in het eten maar eens het graven begonnen, legden de archeologen al na enkele dagen de resten van de molen bloot. De bovenste laag van de muren bestond uit recenter metselwerk dat was gebouwd op muren van natuursteen, versterkt met een indrukwekkende steunbeer. De basis, onder de natuurstenen fundering, bestond uit dikke horizontale houten balken. Door middel van onderzoek van de boomringen kan hopelijk met grote precisie bepaald worden van wanneer die allereerste fundamenten dateren. Het team kon de verschillende bouwfasen van de molen registreren, zo ook de dorpel die aansloot op een wegje met kasseien.
De archeologen, die zich bij hun onderzoek beperken tot de diepte die nodig is voor de werken, verwachten straks ook op restanten te stoten van de illustere Pijntoren. Deze indrukwekkende verdedigingstoren uit de 13de eeuw was in die tijd een noodzaak. Toen Geraardsbergen uitbreidde op de westelijke oever van de Dender, bleken de natte gebieden errond niet geschikt voor het doortrekken van de stadsomwalling. Hierdoor ontstond een bres in de verdediging van de stad. Het gat werd gedicht door de bouw van een extra stevige toren: de Pijntoren. Het gebouw werd in de 17de eeuw nog even gebruikt als gevangenis en ook als verzamelplek voor de dragers die de schepen laadden en losten. Uiteindelijk werd hij afgebroken na de belegering door Lodewijk XIV en de verovering van de stad in 1690.
Door de complexiteit van de werken aan het stuwsluiscomplex werkt de aannemer in fasen. Die fasering wordt gevolgd door de archeologen, zodat geen extra handelingen moeten gebeuren voor hun onderzoek. Het onderzoek naar de Pijntoren is voorzien na de zomer. Nog voor dit onderzoek wordt de bouwkuip geplaatst die dient voor de realisatie van de nieuwe stuwconstructie. Hiervoor moeten lange metalen damplanken de grond in getrild worden. Dit belangrijk werk zal beginnen in de week van 20 juni of kort erna en zal 2 tot 3 weken duren. Na het plaatsen van de bouwkuip wordt aangevangen met de bouwwerken voor de nieuwe stuw zelf. Deze zullen minimaal 6 maanden in beslag nemen.
.png)
